En nu is het aan jou...
De totale ecologische impact van je product of dienst zit verspreid over de verschillende stappen in de levenscyclus of dienstverlening. Deze cyclus loopt doorgaans van de ruwe grondstoffen over de productie tot aan de verkoop en het levenseinde. En dit voor elk hulpmiddel dat je gebruikt in je bedrijfsvoering. De eerste belangrijke stap is om deze levenscyclus volledig in kaart te brengen. Deze begint en eindigt trouwens waarschijnlijk buiten je eigen bedrijf, dus hier komt wat onderzoek bij kijken.
Visualiseer deze levenscyclus: is het een lineaire keten of een circulaire keten?
Bepaal je impact
Nu kan je bepalen wat de meest impactvolle stappen zijn in de levenscyclus. Je kan hiervoor een tool gebruiken. Kies daarbij op basis van je product of voorkeur:
-
Close The Loop van Flanders DC geeft mode-ondernemers een zicht op hun circulaire potentieel
-
De Sustatool van MVO Vlaanderen helpt kmo’s en kleinere organisaties een duurzaamheidsbeleid op te maken
-
Het CE Kompas van Vlaanderen Circulair helpt je om (bijkomende) circulaire ambities te formuleren
Je impact kan drie vormen aannemen:
-
Scope 1 impact: de impact die een bedrijf rechtstreeks maakt – bijvoorbeeld de CO2 emissies van haar voertuigen.
-
Scope 2 impact: de impact die een bedrijf onrechtstreeks maakt – bijvoorbeeld de energie voor haar processen die een ander bedrijf produceert.
-
Scope 3 impact: alle impact die niet gerelateerd is aan het bedrijf zelf, maar waar het bedrijf verantwoordelijk voor is vroeger en verder in de waardeketen – bv de impact van de productie van haar leveranciers of van het energiegebruik bij de eindklant. Onder scope 3 zit meestal de grootste impact.
Om je impact in te schatten, kan je gebruikmaken van publicaties en studies over gelijkaardige producten of diensten als de jouwe. Daarnaast kan je gebruikmaken van bestaande studies voor gelijkaardige producten, zoals een life cycle analyse (LCA) of environmental product declaration (EPD). Je vindt hiervoor gratis online databases:
LCA’s:
-
Base Empreinte is een handige database van de Franse overheid
-
OpenLCA Nexus bundelt meerdere databases in een tool
-
Op CO2emissiefactoren.nl vind je data over over transport, energie en meer
EPD’s:
-
EPD’s voor bouwproducten
-
In deze internationale database vind je data over diverse sectoren
-
Eco-Platform bundelt meerdere internationale EPD databases
Je kan zelf ook een LCA (laten) uitvoeren, maar dit is duur en als starter heb je vaak niet voldoende betrouwbare data om tot onderbouwde inzichten te komen.
Een belangrijke stap is om een nulmeting te doen: wat is je impact vandaag? Dat laat je toe je voortgang te volgen en te weten of je goed bezig bent. Besef ook dat de ontwerpfase van een product voor het grootste deel de ecologische impact bepaalt.
Bepaal je prioriteiten en acties
Je kan niet alles tegelijk verduurzamen, dus je moet prioriteiten bepalen. Hierbij kijk je best naar:
- Wat vind ik belangrijk?
- Wat vinden mijn klanten belangrijk?
- Welke stap in de levenscyclus of dienstverlening heeft een grote impact?
- Welke stap kan ik beïnvloeden?
- Welke middelen (geld, tijd,...) zijn er nodig om de stap te beïnvloeden?
Bij nummer 4 en 5 denk je al meteen na over de acties die je kan nemen. Dit vertaalt zich dan in een plan van aanpak. Dit materiaal kan daarbij helpen:
-
De tool 'breng je verpakkingen in kaart' van Flanders DC
-
Kies de geschikte leveranciers
-
Gebruik de R-ladder om je circulaire strategie te bepalen
-
Laat je inspireren door circulaire pioniers gesteund door VLAIO en Vlaanderen Circulair
-
Laat je bijstaan door experts uit het VLAIO netwerk of door de VLAIO bedrijfsadviseurs
-
Denk na over hoe je zal communiceren over je duurzaamheidsacties